10 γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα, 1 Μαΐου. Ο θάνατος του Παναγούλη, η εκτέλεση των 200 στην Καισαριανή, ο θάνατος του Άιρτον Σένα

1 Μαΐου 1886: Ο ξεσηκωμός των εργατών στο Σικάγο

Το γεγονός που καθιέρωσε την Εργατική Πρωτομαγιά

Στο Σικάγο πήραν μέρος στην κινητοποίηση, περισσότεροι από 90.000 απεργοί. Σε ολόκληρες τις ΗΠΑ συμμετείχαν 350.000 εργάτες.

«Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο», ήταν το βασικό σύνθημα των συνδικάτων. Οι εργάτες δούλευαν τότε από 10 έως και 16 ώρες την ημέρα, ακόμα και τις Κυριακές.

Τα επεισόδια στο Σικάγο ξέσπασαν στις 3 Μαΐου, όταν απεργοσπάστες προσπάθησαν να διασπάσουν τις γραμμές των απεργών.

Η αστυνομία και οι μπράβοι της εργοδοσίας επενέβησαν. Τέσσερις εργάτες σκοτώθηκαν και δεκάδες τραυματίστηκαν.

Την επόμενη ημέρα, ακολούθησε μία ακόμη αιματηρή διαδήλωση, στην Πλατεία Haymarket του Σικάγο, όπου εξερράγη χειροβομβίδα.

Ο εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς καθιερώθηκε στις 20 Ιουλίου 1889, κατά τη διάρκεια του ιδρυτικού συνεδρίου της Δεύτερης Διεθνούς στο Παρίσι.

1 Μαΐου 1976: Σκοτώθηκε ο Αλέκος Παναγούλης

Επέστρεφε με αυτοκίνητο στο σπίτι του. Το αμάξι εξετράπη της πορείας του και έπεσε σε υπόγειο κατάστημα στη λεωφόρο Βουλιαγμένης, στο ύψος του Αγίου Δημητρίου.

Ο Παναγούλης ανασύρθηκε νεκρός, αλλά οι συνθήκες κάτω από τις οποίες σκοτώθηκε, δεν «φωτίστηκαν» ποτέ.

Κοινή πεποίθηση όλων είναι πως επρόκειτο για δολοφονία κι όχι για ατύχημα. Ο Παναγούλης είχε αποκτήσει πρόσβαση σε απόρρητα έγγραφα της ΕΣΑ και είχε πει ότι θα αποκάλυπτε τις σχέσεις γνωστών πολιτικών προσώπων της Μεταπολίτευσης με τη Χούντα.

Ο εισαγγελέας Δημήτρης Τσεβάς είχε αναφέρει: «Είναι περίεργο τροχαίο ατύχημα. Τόσο περίεργο, ώστε να μην μπορεί κανείς να υποστηρίξει λογικώς ότι είναι ατύχημα».

Η κηδεία του Αλέκου Παναγούλη μετατράπηκε σε παλλαϊκό συλλαλητήριο και η λέξη «Ζει» δονούσε την ατμόσφαιρα.

Το 1968 προσπάθησε να δολοφονήσει τον δικτάτορα Παπαδόπουλο. Όπως είχε πει, «δεν επιδίωξα να σκοτώσω έναν άνθρωπο. Δεν είμαι ικανός να σκοτώσω έναν άνθρωπο. Επιδίωξα να σκοτώσω έναν τύραννο”.

Φυλακίστηκε και υπέμεινε φρικτά βασανιστήρια, αλλά δεν κατέδωσε κανέναν ούτε πρόδωσε τα πιστεύω του. «Ήταν ο μοναδικός που δεν υπέκυψε. Ο μοναδικός που δεν λύγισε ποτέ», παραδέχθηκε ένας από τους βασανιστές του, ο Θεόφιλος Θεοφιλογιαννάκος.

Διαβάστε περισσότερα για το θάνατο του Αλέκου Παναγούλη στο παρακάτω κείμενο:

Το αυτοκινητιστικό δυστύχημα του Παναγούλη την Πρωτομαγιά του 1976. Σκοτώθηκε πριν αποκαλύψει σχέσεις πολιτικών με τη χούντα

1 Μαΐου 1976: Σκοτώθηκε ο 16χρονος μαθητής, Σιδέρης Ισιδωρόπουλος

Τον παρέσυρε διερχόμενο αυτοκίνητο στη συμβολή των οδών Πειραιώς και Δεληγιώργη, ενώ προσπαθούσε να ξεφύγει από δύο αστυνομικούς που τον καταδίωκαν για παράνομη αφισοκόλληση.

Οι διαδηλώσεις για την Πρωτομαγιά είχαν απαγορευτεί από την κυβέρνηση Καραμανλή, όπως και η αφισοκόλληση που θεωρείτο μέσο διακίνησης κομμουνιστικών και “ανατρεπτικών” ιδεών.

10.000 άτομα παρευρέθηκαν στην κηδεία του 16χρονου, δεκάδες στεφάνια κατατέθηκαν και η Αθηνά Παναγούλη έστειλε συλλυπητήριο τηλεγράφημα.

Τα ονόματα των δύο αστυνομικών που καταδίωκαν τον Ισιδωρόπουλο δεν έγιναν ποτέ γνωστά, παρά τις επίμονες προσπάθειες των γονιών του.

Διαβάστε αναλυτικά για το θάνατο του Σιδέρη Ισιδωρόπουλου στον ακόλουθο σύνδεσμο:

Ο 16χρονος μαθητής που πατήθηκε από αυτοκίνητο την Πρωτομαγιά του 1976. Τον καταδίωκαν αστυνομικοί για παράνομη αφισοκόλληση

1 Μαΐου 1944: Η εκτέλεση των 200 στην Καισαριανή

Η «Ματωμένη Πρωτομαγιά» της Κατοχής

200 Έλληνες πατριώτες εκτελέστηκαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Ήταν τα αντίποινα για τη δολοφονία του Γερμανού υποστράτηγου, Φραντς Κρεχ από άνδρες του ΕΛΑΣ λίγο έξω από τους Μολάους Λακωνίας, στις 27 Απριλίου 1944.

Οι 170 ήταν κομμουνιστές πολιτικοί κρατούμενοι στην Ακροναυπλία και οι 30 εξόριστοι στην Ανάφη. Μεταφέρθηκαν με καμιόνια στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου, όπου άρχισαν να μετρούν αντίστροφα για τη ζωή τους.

Ο Ναπολέων Σουκατζίδης, μεταφραστής του διοικητή του στρατοπέδου, είχε την ευκαιρία να σωθεί, βγαίνοντας από τη σειρά των μελλοθανάτων. Προτίμησε, όμως, το θάνατο, όπως και ο στρατοπεδάρχης Αντώνης Βαρθολομαίος.

Στο τελευταίο γράμμα προς τον πατέρα του, ο Σουκατζίδης έγραψε: 

«Πατερούλη, πάω για εκτέλεση, να ‘σαι περήφανος για το μονάκριβο γιο σου. Ν’ αγαπάς και να λατρεύεις την κορούλα* σου και την αδελφούλα μου, κι οι δυο τους μεγάλοι άνθρωποι. Γεια, γεια πατερούλη».

* εννοεί την αρραβωνιαστικιά του

Διαβάστε περισσότερα για την εκτέλεση των 200 στην Καισαριανή στο ακόλουθο κείμενο:

Η εκτέλεση των 200 στην Καισαριανή ως αντίποινα για τον θάνατο ενός Γερμανού στρατηγού στη Σπάρτη. Η άρνηση του διερμηνέα να σωθεί

1 Μαΐου 1811: Γεννήθηκε ο Ανδρέας Λασκαράτος

Σατιρικός ποιητής και πεζογράφος με καταγωγή από την Κεφαλονιά. Είχε δάσκαλο τον Ανδρέα Κάλβο και γνωρίστηκε με τον Διονύσιο Σολωμό.

Διακρίθηκε για το σπινθηροβόλο πνεύμα του και για την αυστηρή κριτική που ασκούσε στα κακώς κείμενα και τις αντιλήψεις της εποχής.

Το 1856, ο Μητροπολίτης Κεφαλληνίας, Σπυρίδων Κοντομίχαλος αφόρισε τον Λασκαράτο, διότι το βιβλίο του “Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς” θεωρήθηκε πως χλεύαζε τις χριστιανικές τελετές και παραδόσεις.

«Η κοινωνία μας νομίζει πως δεν πρέπει να ξεσκεπάζονται τα ελαττώματά της, και θεωρεί ως εγκληματίαν εκείνον οπού το κάμη […] Εγώ δεν ημπορώ, εν συνειδήσει, να ναναρίσω την κοινωνία μας με το ναρκωτικό νανάρισμα των λαοπλάνων», έγραφε ο Λασκαράτος στον πρόλογο του βιβλίου του.

1 Μαΐου 1903: Γεννήθηκε ο Γιάννης Ρίτσος

Ο ποιητής της Ρωμιοσύνης

Έργα του όπως ο «Επιτάφιος», η «Ρωμιοσύνη» και η «Σονάτα του Σεληνόφωτος» άφησαν εποχή.

Το 1937, συγκλονισμένος από την ψυχική ασθένεια της αδελφής του, Λούλας, που νοσηλεύτηκε στο Δαφνί, έγραψε «Το τραγούδι της αδελφής μου».

Ταλαιπωρήθηκε από τη φυματίωση και υπέστη διώξεις και εξορίες για τα αριστερά του φρονήματα σε Εμφύλιο και Χούντα. Τιμήθηκε με βραβείο Λένιν αλλά ποτέ με Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Δεν σταμάτησε ποτέ να καπνίζει και, όταν ήρθε η ώρα να αποχαιρετίσει για πάντα τους φίλους του, τους είπε: «Έδωσα και πήρα πολλά. Ήρθε η ώρα να φύγω».

1 Μαΐου 1908: Το κλείσιμο του Βασιλικού Θεάτρου

Έπειτα από επιθυμία του βασιλιά Γεώργιου Α’, απολύθηκαν όλοι οι ηθοποιοί και το προσωπικό του Βασιλικού Θεάτρου, που λειτουργούσε από το 1901 στην Αθήνα.

Ως αιτία προβλήθηκε το γεγονός ότι συχνά οι παραστάσεις δίνονταν προ «κενών εδωλίων».

1 Μαΐου 1938: Ο θάνατος του ποδοσφαιριστή Λύσανδρου Δικαιόπουλου

Αγωνιζόταν με τα χρώματα του Παναθηναϊκού, σε φιλικό παιχνίδι εναντίον της ΑΕΚ.

Στο 7ο λεπτό του ματς, στην προσπάθειά του να εξουδετερώσει με κεφαλιά μια επίθεση των αντιπάλων, συγκρούστηκε σφοδρά με τον Τρύφωνα Τζανετή της ΑΕΚ.

Ο Τζανετής έπεσε στο έδαφος με το μέτωπο, αλλά πρόλαβε να προστατευτεί με τα χέρια του. Όμως, ο Δικαιόπουλος έπεσε άτσαλα με το πίσω μέρος του κεφαλιού του.

Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο “Ερυθρός Σταυρός” και οι γιατροί διαπίστωσαν ότι υπέστη κάταγμα στη βάση του κρανίου και εγκεφαλική διάσειση.

Ο Δικαιόπουλος εξέπνευσε δύο 24ωρα μετά, στα χέρια της μητέρας του και δύο συμπαικτών του. Ήταν μόλις 22 ετών.

1 Μαΐου 1939: Κυκλοφόρησε για πρώτη φορά ο Μπάτμαν

Ο «Άνθρωπος Νυχτερίδα», που ζει και δρα στην Γκόθαμ Σίτι, πρωτοεμφανίστηκε στο τεύχος 27 του περιοδικού Detective Comics.

Ήταν το δημιούργημα του σκιτσογράφου Μπομπ Κέιν και του συγγραφέα Μπιλ Φίνγκερ και αγαπήθηκε από μικρούς και μεγάλους σε όποιο μέσο κι αν εμφανίστηκε.

1 Μαΐου 1994: Σκοτώθηκε ο πρωταθλητής της Formula 1, Άιρτον Σένα

Οι αγώνες στην πίστα ήταν κυριολεκτικά η ζωή του. Φιλόδοξος και ταλαντούχος, πεισματάρης και ριψοκίνδυνος, ο Βραζιλιάνος οδηγός αγνόησε ορισμένους οιωνούς και έτρεξε στο Γκραν Πρι του Σαν Μαρίνο.

Σε μια στροφή, το μονοθέσιό του βγήκε εκτός πίστας και προσέκρουσε στον τοίχο με ταχύτητα 233 χλμ. την ώρα.

Ο Σένα τραυματίστηκε σοβαρά στο κεφάλι και εξέπνευσε λίγες ώρες αργότερα σε νοσοκομείο της Μπολόνια, σε ηλικία 34 ετών. Σύμφωνα με την αυτοψία, το δυστύχημα προκλήθηκε από το σπάσιμο της κολώνας του τιμονιού.