Πότε η Αθήνα έμοιαζε με αφρικανικό χωριό; Άγνωστες ιστορίες της πρωτεύουσας που θα σας εκπλήξουν

 

Η απελευθερωμένη Αθήνα πριν από την έλευση του νεαρού βασιλιά Όθωνα το 1834, έφερε ακόμη τα πολιτιστικά σημάδια της οθωμανικής κατοχής.

Περιηγητές μάλιστα έλεγαν ότι έμοιαζε περισσότερο με κάποιο αφρικανικό χωριό επειδή στους δρόμους υπήρχαν φοίνικες και καμήλες.

Τα αρχαία μνημεία ήταν σε κακή κατάσταση, όπως για παράδειγμα η Ακρόπολη που είχε ακόμη τζαμί και φράγκικο πύργο, ενώ η σημερινή αρχαία αγορά, ήταν θαμμένη κάτω από τα σπίτια της συνοικίας Βρυσάκι.

Η Μηχανή του Χρόνου ερεύνησε και παρουσίασε πως αναδείχθηκε ο αρχαίος πλούτος κάτω από τον Ιερό Βράχο, μετά από μια πρωτοποριακή απόφαση των αρχών να επιτρέψουν στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών να κατεδαφίσει ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα στην Πλάκα.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ιστορία του Ρολογιού του Έλγιν, το οποίο ο αρχαιοκάπηλος Σκωτσέζος χάρισε στην Αθήνα, προκειμένου να εξιλεωθεί για την κλοπή των γλυπτών του Παρθενώνα. Κάτω από αυτό γεννήθηκε η αργκό από μικρά παιδιά που έκαναν θελήματα ή μικροκλοπές και έλεγαν φράσεις που ακούγονται μέχρι σήμερα όπως το «Δόξα Πατρί».

Σπάνια κινηματογραφικά πλάνα από τη δεκαετία του 1920, δείχνουν το κυκλοφοριακό πρόβλημα της εποχής στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας. Οι πεζοί για να διασχίσουν τον δρόμο έπρεπε να «έχουν άγιο», καθώς δεν υπήρχαν τροχονόμοι για να ρυθμίσουν την κυκλοφορία.

Συγκλονιστικές είναι επίσης και οι μοναδικές λήψεις πριν από 100 χρόνια στον αφύλακτο χώρο, γύρω από το Ναό του Ολυμπίου Διός. Εκεί που οι νεαροί έπαιζαν μπάλα και οι μεγαλύτεροι έκαναν τη βόλτα τους για να πιουν καφέ στα καφενεία, που έστηναν τραπεζάκια πάνω στα αρχαία μάρμαρα.

Ενδιαφέρον έχει η αυτοψία στο κτήριο – κόσμημα της Αθήνας που βρίσκεται στην οδό Πανεπιστημίου 12.

Το γνωστό Ιλίου Μέλαθρον που σήμερα στεγάζεται το Νομισματικό Μουσείο. Το μέγαρο που ζήτησε ο έμπορος και αρχαιολόγος Ερρίκος Σλήμαν να χτίσει ο διάσημος αρχιτέκτονα Ερνέστος Τσίλερ για να στεγάσει την οικογένειά του. Οι παράξενες ιστορίες για τα αγάλματα στη στέγη που προκαλούσαν τους σεμνότυφους Αθηναίους και ανάγκασαν τον διάσημο αρχαιολόγο να τα ντύσει, οι αρχιτεκτονικές καινοτομίες που δεν υπήρχαν ούτε στα ανάκτορα, αλλά και οι σβάστικες στην είσοδο του κτηρίου του, είναι αποκαλυπτικές.

 Η “Μηχανή του Χρόνου”, με καλαίσθητα σκίτσα και σπάνιες φωτογραφίες της Παλιάς Αθήνας και του Πειραιά, «αναπαριστά» την πρώτη κατοχή που έζησε η πρωτεύουσα από τον αγγλικό στόλο και έμεινε γνωστή ως «Παρκερικά». Τότε που οι Αθηναίοι για πέντε μήνες αντιμετώπισαν ελλείψεις σε τρόφιμα από τον πεντάμηνο αγγλικό αποκλεισμό του ναύαρχου Πάρκερ για να πάρουν ένα «μάθημα», επειδή ανέπτυσσαν σχέσεις και με άλλες Μεγάλες Δυνάμεις.

Αφορμή στάθηκε το κάψιμο του σπιτιού του Δαυίδ Πατσίφικο, ενός Πορτογαλο – εβραίου πρώην πρέσβη και τοκογλύφου. Οι  αρχές απαγόρευσαν το κάψιμο του Ιούδα για να μην στεναχωρήσουν τον Εβραίο τραπεζίτη Ρότσιλντ που ερχόταν στην Αθήνα για να μας δώσει άλλο ένα δάνειο και έτσι οι Αθηναίοι οργισμένοι επιτέθηκαν στον Πατσίφικο και το σπίτι που έμενε στην πλατεία Ψυρρή.

Η γέννηση της φράσης «μας φλόμωσες», το βάρβαρο έθιμο του πετροπόλεμου, η κατάρα του τζαμιού που δεσπόζει στο Μοναστηράκι και οι ιστορίες που κρύβονται πίσω από σπάνιες φωτογραφίες, αποτελούν σημαντικά ρεπορτάζ της εκπομπής.

Τις ιστορίες αφηγούνται οι δημοσιογράφοι Γιάννης Σπανδωνής και Αρτέμης Ψαρομήλιγκος, οι αθηναιογράφοι συγγραφείς Τόνια Καφετζάκη, Θωμάς Σιταράς, Γιάννης Καιροφύλας, Άρτεμις Σκουμπουρδή, οι καθηγητές αρχιτεκτονικής του Πολυτεχνείου Μάρω Καρδαμίτση Αδάμη και Παναγιώτης Τουρνικιώτης, ο ιστορικός ερευνητής Σπύρος Φασούλας, ο ιστορικός φωτογραφίας Χάρης Γιακουμής, ο Διευθυντής του Επιγραφικού και Νομισματικού Μουσείου Γιώργος Κακαβάς και οι εκπρόσωποι  του Συλλόγου των Αθηναίων, Ελευθέριος Σκιαδάς και Αγγελής Παπαγγελής.