Από πού προέρχεται η μαγική λέξη «άμπρα κατάμπρα»; Από τις ρωμαϊκές περγαμηνές στον Χάρι Πότερ

Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση της λέξης «άμπρα κατάμπρα» χρονολογείται στον 3ο αιώνα π.Χ., από τον Ρωμαίο γιατρό Quintus Serenus Sammonicus (Κουίντος Σερένος Σαμόνικος), ως θεραπεία για την ελονοσία.

Ο Σαμόνικος περιέγραφε ότι όσοι υπέφεραν από τη συγκεκριμένη ασθένεια, φορούσαν ένα μενταγιόν, που έγραφε τη λέξη «άμπρα κατάμπρα» σε τριγωνική μορφή. Οι οδηγίες ανέφεραν:

«Σε ένα κομμάτι περγαμηνής, γράψε τη λέξη «άμπρα κατάμπρα» πολλές φορές. Επανάλαβέ τη, στην από κάτω γραμμή, αλλά αφαίρεσε το τέλος. Συνέχισε έτσι, μέχρι το τελευταίο γράμμα να είναι η βάση του κώνου. Θυμήσου να τυλίξεις την περγαμηνή με κάποιο ύφασμα και να το φορέσεις γύρω απ’ τον λαιμό σου».

A – B – R – A – C – A – D – A – B – R – A

A – B – R – A – C – A – D – A – B – R

A – B – R – A – C – A – D – A – B

A – B – R – A – C – A – D – A

A – B – R – A – C – A – D

A – B – R – A – C – A

A – B – R – A – C

A – B – R – A

A – B – R

A – B

A

Η πιθανότερη πηγή έμπνευσης για τον Σαμόνικο, ήταν η αραμαϊκή έκφραση «άβρα καντάβρα», η οποία χρησιμοποιήθηκε λίγο τροποποιημένη από τη συγγραφέα του Χάρι Πότερ, Τζ. Κ. Ρόουλινγκ.

Στα βιβλία του Χάρι Πότερ, η θανατική κατάρα ήταν «αβάντα κεντάβρα» και η Ρόουλινγκ είχε πει σε συνέντευξή της, ότι η αρχική έκφραση σήμαινε «να καταστραφεί».

Άλλη πιθανή προέλευση της λέξης είναι το όνομα «Αβραξάς», το οποίο είχε σημαντικές μυστικιστές ιδιότητες στην αρχαία Ελλάδα και στην Ανατολή. Τον «Αβραξά» τον συναντάμε σε πολλές διαφορετικές μορφές. Είναι Θεός, μαγική λέξη για ξόρκια και σύμβολο της νουμερολογίας, καθώς τα γράμματα που αποτελούν τη λέξη, βγάζουν το άθροισμα 365, δηλαδή τις μέρες του χρόνου.

Το «άμπρα κατάμπρα» ανά τους αιώνες

Το 16ο αιώνα, η Εύα Ρίμινγκτον Τέιλορ, αναφέρει στο βιβλίο «Το περιπετειώδες ταξίδι του Καπετάνιου Έντουαρντ Φέντον», ότι ένα γιατρός έλεγε, πως θεράπευε τους πάντες από αρρώστιες, κρεμώντας το μενταγιόν με τη λέξη «άμπρα κατάμπρα» απ’ τον λαιμό τους.

Τον 18ο αιώνα, οι άνθρωποι συνέχιζαν να πιστεύουν στις θεραπευτικές ιδιότητες του μενταγιόν, αλλά οι «πιο διαβασμένοι», είχαν αντιληφθεί ότι επρόκειτο περί κομπογιαννιτισμού. Το 1722, ο ιστορικός Ντάνιελ Ντεφόου, έγραφε στο βιβλίο του “Χρονικά του έτους της Πανούκλας”: «Οι άνθρωποι εξαπατούνται. Πιστεύουν ότι αν φοράνε φυλαχτά, και κάνουν εξορκισμούς, δε θα τους φτάσει η πανούκλα. Λες και η πανούκλα είναι ένα κακό πνεύμα, που θα φοβηθεί τους σταυρούς και τα χαρτιά με τα ξόρκια, όπως συγκεκριμένα η λέξη «άμπρα κατάμπρα», που γράφουν σε μορφή τριγώνου ή πυραμίδας… Πόσοι καημένοι άνθρωποι πίστεψαν σε αυτά τα πράγματα και πόσους απ’ αυτούς κουβάλησαν μετά τα νεκρο-κάρα».

Η λέξη λοιπόν, ήταν ένα ξόρκι, μια μαγική ασπίδα εναντίον της αρρώστιας και μια καλή ευκαιρία για κάποιους, να βγάλουν πολλά χρήματα, εκμεταλλευόμενοι την ανθρώπινη αφέλεια.

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Το λεξικό του Χάρι Πότερ. Τι σημαίνει Βόλντεμορτ, Ντάμπλντορ, Αβάντα Κεντάβρα και πως συνδέεται η Ερμιόνη με την Ωραία Ελένη…